ပညာမဂၢင္ (၂) ပါး
(၁) သမၼာဒိ႒ိ (၂) သမၼာသကၤပၸ
သမာဓိ မဂၢင္ (၃) ပါး
(၁) သမၼာဝါယမ (၂) သမၼာသတိ (၃) သမၼာသမၼာဓိ
၎ကို ေရွ႕သြား႐ႈၾကည့္ရသည္ျဖစ္၍ ပုပၸဘာဂမဂ္ဟုလည္း
ေကာင္း၊ပဥၥဂႋက မဂ္ဟုလည္းေကာင္း ေလာကီမဂၢင္ ငါးပါး
ဟုလည္းေကာင္း ဝိပႆနာမဂ္ဟု လည္းေကာင္း ကာရက
မဂၢင္ဟုလည္းေကာင္း၊ဘာေဝတဗၺကိစၥျဖင့္၊အၿမဲပြားမ်ားအား
ထုတ္ေနရမည္မွာ ဤမဂၢင္ျဖစ္ပါ၏။ ပုထုဇဥ္ အေနနဲ႔ ဆိုရင္
သမၼာသကၤပၸက အရင္ျဖစ္တယ္၊အရိယာပိုင္းေရာက္တဲ့၊အခါ
က်ေတာ့ သမၼာဒိ႒ိက အရင္ျဖစ္တယ္။
ေဖာက္ျပန္-ခံစား-မွတ္သား-ျပဳျပင္-သိ-ဝိညာဏ္-
ငါးအင္ခႏၶာမွတ္။
(၁) ေဖာက္ျပန္တယ္ဆိုတာ ႐ုပ္တို႔၏သေဘာ (႐ူပကၡႏၶာ)။
(၂) ခံစားတယ္ဆိုတာ နမ္တို႔၏သေဘာ (ေဝဒနကၡႏၶာ)။
(၃) မွတ္သားတယ္ဆိုတာ နာမ္တို႔၏သေဘာ (သညကၡႏၶာ) ။
(၄) ျပဳျပင္တယ္ဆိုတာ နာမ္တို႔၏သေဘာ (သခၤါရကၡႏၶာ)။
(၅) သိတယ္ဆိုတာ နာမ္တို႔၏သေဘာ (ဝိညာဏကၡႏၶာ)။
ဤခႏၶာငါးပါးကာ အ႐ႈခံတရားမ်ား ျဖစ္ၾက၏ ။
သစၥာေလးပါး ။ ။ (၁) ျဖစ္ပ်က္သမွ် သခၤါရ ဒုကၡသစၥာမွတ္ (ဒုကၡသစၥာ) ။ (၂) သခၤါရတြင္ ငါေကာင္
ထင္ခင္မင္သမုဒယမွတ္ (သမုဒယသစၥာ) ။ (၃) ႐ုပ္နာမ္အားလံုး ျဖစ္ပ်က္သုဥ္း ခ်ဳပ္ဆုံးနိဗၺာန္မွတ္
(နိေရာဓသစၥာ) ။ (၄) ခ်ဳပ္ဆံုးမႈတြင္ ဉာဏ္သက္ဝင္ မဂၢင္တရားမွတ္ (မဂၢသစၥာ) ။
မဂ္ဖိုလ္ရေၾကာင္း နည္းလမ္းေကာင္း။ ။ သူေတာ္ဆည္းကပ္၊ျမတ္တရားနာ၊ေလ်ာ္စြာက်င့္၊မဂ္ဖိုလ္ခြင့္ရလင့္ဧကန္သာ။ မူလႏွစ္ျဖာ ၊ သစၥာႏွစ္ခု ၊ ေလးခုအလႊာ ၊ အဂၤါဆယ့္ႏွစ္ပါး ၊ တရားကိုယ္မ်ားႏွင့္ ၊
သုံးပါးအစပ္ ၊ ႏွစ္ရပ္မူလ ၊ ဝဋ္သံုးဝႏွင့္ ၊ ကာလသံုးျဖာ ၊ ျခင္းရာႏွစ္ဆယ္ ၊ ဤရွစ္သြယ္ကို ၊
အလြယ္က်က္မွတ္ ၊ သိေစအပ္သည္ ၊ သံသရာမွ ၊ လြတ္ေၾကာင္းတည္း ။
သီလမဂၢင္သံုးပါး။ ။(၁) သမၼာဝါစာ ။ (၂) သမၼာ ကမၼ ႏၱ ။ (၃) သမၼာ အာဇီဝ ဤတရားသံုးပါးသည္၊
နိဗၺာန္ကို ျမင္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္၊"ေလာကီမဂၢင္ငါးပါး"အားျပည့္သည္ႏွင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းေပါင္း
ဝင္လာၿပီး၊"ေလာကုတၱရာ မဂၢင္"(၈)ပါးအျဖစ္ အားထုတ္သူတိုင္းဝယ္ ကိန္းတည္ၿမဲ...။
နိဗၺာန္ႏွင့္ ေဝးသူ။ ။ မစြန္႔ကာမ ၊ ဆရာမရွိ ၊ ဝိရိယေလ်ာ့ ၊ အားအင္ေပ်ာ့ကာ ၊ လြန္စြာယူမွာ
ထိုသူမ်ားတို႔ ၊ တရားမဂ္ဖိုလ္ ေဝးသတည္း ။
အဝဇၨာ ႏွင့္ တဏွာ အရင္းခံ၊ဥပါဒါန္၊ကံေၾကာင့္-ရုပ္နာမ္ေပၚ၊အပင္မွမ်ိဳး၊မ်ိဳးမွအပင္၊အမွ်င္မျပတ္၊
ဆက္စပ္သည္ဟန္၊နာမ္ရုပ္ေၾကာင့္ကံ၊အဖန္ဖန္၊ျဖစ္ျပန္နည္းအေလ်ာ္၊ျဗဟၼာသိၾကား၊စသည္မ်ားက
ထင္ရွားျပဳျပင္၊စီရင္ဖန္ဆင္း၊အေၾကာင္းရင္းေၾကာင့္၊လူနတ္မ်ားစြာ၊သတၱဝါတို႔၊ျဖစ္လာရမူ၊မဟုတ္ဟု၊
ဉာဏ္ျဖင့္႐ႈဤေျမႇာ္။
(လကၤာေဆာင္ပုဒ္)မူလႏွစ္ျဖာ ၊သစၥာႏွစ္ခု ၊ေလးခုအလႊာ ၊အဂၤါတစ္ဆယ့္ႏွစ္ပါး ၊ တရားကိုယ္မ်ားႏွင့္ ၊
သံုးပါးအစပ္ ၊ႏွစ္ရပ္မူလ ၊ဝဋ္သံုးဝႏွင့္ ၊ကာလသံုးျဖာ ၊ျခင္းရာႏွစ္ဆယ္ ၊ဤရွစ္သြယ္ကို ၊အလြယ္က်က္မွတ္၊
သိေစအပ္သည္ ၊သံသရာမွလြတ္ေၾကာင္းတည္း ။
ခႏၡာ (၅)ပါး
႐ုပ္ ၁ ပါး ၁။ ႐ူပကၡႏၶာ ...... ေဖာက္ျဖန္မူသေဘာတရားအစု။
၂။ ေဝဒနာကၡႏၶာ ...... ခံစားမူသေဘာတရားအစု ။
၃။ သညာကၡႏၶာ ...... မွတ္သားမူသေဘာတရားအစု ။
နာမ္ ၄ ပါး ၄။ သခၤါရကၡႏၶာ ...... ျပဳျပင္ေစ့ေဆာ္မူသေဘာတရားအစု ။
၅။ ဝိညာဏကၡႏၶာ ...... သိမူသေဘာတရားအစု ။
သစၥာ (၄) ပါး
၁။ ျဖစ္ပ်က္တာက ... ဒုကၡသစၥာ ... ပိုင္းျခားသိရမည့္တရား ။
၂။ သိတာက ... မဂၢသစၥာ ... ပြားရမည့္တရား ။
၃။ ေသတာက ... သမုဒယသစၥာ ... ပယ္ရမည့္တရား ။
၅။ ေနာင္ခႏၶာမလာတာက ... နိေရာဓသစၥာ ... မ်က္ေမွာက္ျပဳရမည့္တရား ။
၁။ မူလႏွစ္ျဖာ ... အဝိဇၨာႏွင့္တဏွာ ။
၂။ သစၥာႏွစ္ခု ... သမုဒယသစၥာ ၊ ဒုကၡသစၥာ ။
၃။ ေလးခုုအလႊာ ... အတိတ္အေၾကာင္းတလႊာ ၊ပစၥဳပၸန္အက်ိဳးတလႊာ ၊ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္းတလႊာ
အနာဂါတ္အက်ိဳးတလႊာ ။
၄။ အဂၤါတစ္ဆယ္ႏွစ္ပါး ... အဝိဇၨာ ၊သခၤါရ ၊ဝိညာဏ္ ၊နာမ္႐ုပ္ ၊သဠာယတန ၊ဖႆ ၊ေဝဒနာ ၊တဏွာ ၊
ဥပါဒါန္ ၊ကမၼဘဝ ၊ဇာတိ ၊ဇရာ ၊မရဏ ။
၅။ သံုးပါးအစပ္ ... သခၤါရႏွင့္ဝိညာဏ္တစပ္ ၊ ေဝဒနာႏွင့္တဏွာတစပ္ ၊ ကမၼဘဝႏွင့္ဇာတိတစပ္ ။
(တနည္း) အတိတ္အေၾကာင္း ပစၥဳပၸန္အက်ိဳးတစပ္ ၊ပစၥဳပၸန္အက်ိဳးႏွင့္ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္း
(သို႔မဟုတ္) အနာဂါတ္ျဖစ္ေၾကာင္း တစပ္၊ ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္း (သို႔မဟုတ္ )အနာဂါတ္
ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္အနာဂါတ္အကိ်ဳးတစပ္ ။
၆။ ဝဋ္သံုးဝႏွင့္ ... ကိေလသာဝဋ္သံုးပါး - အဝိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ဥပဒါန္ ။
ကမၼဝဋ္ႏွစ္ပါး - သခၤါရ၊ ကမၼဘဝ ။
ဝိပါကဝဋ္ရွစ္ပါး - ဝိညာဏ္၊ နာမ္႐ုပ္၊ သဠာယတန၊ ဖႆ၊ ေဝဒနာ၊ ဇာတိ၊ ဥပပတၱိဘဝ၊
ဇရာမရဏ ။
၇။ ကာလသံုးျဖာ ... လြန္ေလၿပီးေသာအတိတ္ကာလ၊ ယခုျဖစ္ဆဲပစၥဳပၸန္ကာလ၊ ေနာင္ျဖစ္လတၱံေသာ
အနာဂါတ္ကာလ ။
၈။ ျခင္းရာႏွစ္ဆယ္ ... အတိတ္အေၾကာင္းျခင္းရာငါးပါး (အဝိဇၨာ၊ သခၤါရ၊ တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ဘဝ၊ )
ပစၥဳပၸန္အကိ်ဳးျခင္းရာငါးပါး (ဝိညာဏ္၊ နာမ္႐ုပ္၊ သဠာယတန၊ ဖႆ၊ ေဝဒနာ )
ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္းျခင္းရာငါးပါး (တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ ဘဝ၊ အဝိဇၨာ၊ သခၤါရ )
အနာဂါတ္အကိ်ဳးျခင္းရာငါးပါး (ဝိညာဏ္၊ နာမ္႐ုပ္၊ သဠာယတန၊ ဖႆ၊ ေဝဒနာ )
ဤေကာင္းမႈကုသိုလ္ကံ
ေစတနာအေပါင္းတို႔သည္ အားထုတ္ဆဲျဖစ္ေသာ
ဝိပႆနာဉာဏ္မွ မဂ္ဉာဏ္သို႔ေက်းဇူးျပဳျခင္းငွာ
အေထာက္အပံ့ ပစၥည္းအျဖစ္ျဖင့္
တည္ရွိပါေစသတည္း ။ ။
အရွင္ဉာဏဓဇ
No comments:
Post a Comment